Λύθηκε το μυστήριο για το χαμόγελο της Μόνα Λίζα;

Τι έχει το χαμόγελο της Μόνα Λίζα, που το κάνει τόσο ξεχωριστό; Έχουν χυθεί τόνοι μελανιού για το χαμόγελο που ζωγράφισε ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι στη Μόνα Λίζα, στον διασημότερο πίνακα όλων των εποχών.

H Μόνα Λίζα και η Λα Μπέλα Πριντσιπέσα
Ένας προγενέστερος πίνακας του ιδιοφυούς καλλιτέχνη μπήκε στο μικροσκόπιο των ερευνητών και, όπως υποστηρίζουν, έλυσαν το μυστήριο για το χαμόγελο της Μόνα Λίζα.

Οι ερευνητές εξέτασαν ένα άλλο, εξίσου αινιγματικό και αδιόρατο χαμόγελο, αυτό της Λα Μπέλα Πριντσιπέσα. Πρόκειται για πίνακα που ο Ντα Βίντσι φιλοτέχνησε στα τέλη του 15ου αιώνα.
Εξετάζοντάς τον λοιπόν προσεκτικά, ανακάλυψαν το τρικ που χρησιμοποιούσε ο καλλιτέχνης για να μαγεύει τους θεατές. Ο Ντα Βίντσι αναμείγνυε με τέτοιο τρόπο τα χρώματα, ώστε να εκμεταλλευτεί την περιφερειακή όραση του θεατή. Αυτό που κατάφερε με το τρικ ήταν να κάνει το σχήμα του στόματος ν' αλλάζει, ανάλογα με την οπτική από την οποία παρατηρεί κανείς τον πίνακα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές των Sheffield Hallam University και Sunderland University, αν εστιάσεις στο χαμόγελο, τότε τα χείλη μοιάζουν να έχουν μία κατεύθυνση προς τα κάτω. Αν όμως αφήσεις το βλέμμα να σου περιπλανηθεί σε άλλα χαρακτηριστικά του προσώπου, τότε τα χείλη μοιάζουν να έχουν ανοδική πορεία, δηλαδή να χαμογελούν.

Η τεχνική ονόμαστηκε «sfumato» και, σύμφωνα με τους ερευνητές, συναντάται και στους δύο πίνακες, στη Μόνα Λίζα και στη Λα Μπέλα Πριντσιπέσα. Και ενώ έχουν προσπαθήσει και άλλοι καλλιτέχνες να υιοθετήσουν τη συγκεκριμένη τεχνική, κανένας δεν το κατάφερε με τόσο μεγάλη επιτυχία. «Καθώς το χαμόγελο εξαφανίζεται μόλις ο θεατής προσπαθήσει να το δει, ονομάσαμε αυτήν την οπτική ψευδαίσθηση "το άπιαστο χαμόγελο"», σημείωσαν οι ερευνητές Alessandro Soranzo και Michelle Newberry του Sheffield Hallam University στην έκθεση που δημοσίευσαν.

Ποια ήταν η Μόνα Λίζα;
Ο πίνακας πήρε το όνομά του από τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο, μία αρχόντισσα της Φλωρεντίας, που πόζαρε από το 1503 έως το 1506, μέχρι να δημιουργηθεί ο πίνακας. Ήταν σύζυγος του εύπορου εμπόρου μεταξιού Φραντσέσκο ντελ Τζιοκόντο και μητέρα πέντε παιδιών. Ο πίνακας ήταν παραγγελία για το καινούργιο σπίτι του ζευγαριού ή, κατά μία άλλη θεωρία, για να γιορτάσουν τη γέννηση του δεύτερου γιου τους, Αντρέα. Μετά από τον θάνατό του συζύγου της, η Ντελ Τζιοκόντο έγινε μοναχή. Πέθανε το 1542, σε ηλικία 63 ετών.