Πως λειτουργεί το «μαύρο κουτί» των αεροπλάνων

 

Tα αίτια της μυστηριώδους εξαφάνισης του αεροσκάφους των Μαλαισιανών Αερογραμμών, που εκτελούσε την πτήση ΜΗ370, θα βρεθούν, λένε οι εμπειρογνώμονες, μόνο όταν βρεθεί το περίφημο «μαύρο κουτί». Τι, όμως, είναι αυτό ακριβώς;

 

 

 

 

 

 

 

Ενα από τα πιο φημισμένα εργαστήρια που επεξεργάζονται «μαύρα κουτιά» άνοιξε στους δημοσιογράφους τις θύρες του πριν από μερικές ημέρες, προκειμένου να δουν με ποιο τρόπο οι τεχνικοί μπορούν να ανασύρουν τις πληροφορίες που έχουν αποθηκευτεί εκεί.

 

Παραμένει, βέβαια, άκρως αμφίβολο κατά πόσο θα καταφέρουμε να βρούμε ποτέ τα μαύρα κουτιά του Boeing 777 που εκτελούσε την πτήση ΜΗ370. Το μαύρο κουτί, που στην πραγματικότητα είναι πορτοκαλί, ώστε να διακρίνεται με μεγαλύτερη ευκολία σε οποιοδήποτε περιβάλλον, αποτελείται από ένα ορθογώνιο τμήμα όπου βρίσκονται οι ηλεκτρονικοί μηχανισμοί και μία μονάδα μνήμης, η οποία είναι πολύ καλά προστατευμένη έτσι ώστε να επιβιώνει από την πρόσκρουση στο έδαφος ή στο νερό. Εκεί βρίσκονται αποθηκευμένα και όλα τα δεδομένα που αναζητούν οι εμπειρογνώμονες. Το σύστημα διαθέτει και έναν πομπό, ο οποίος εκπέμπει σήμα διευκολύνοντας έτσι στον εντοπισμό του. 

 

Μπαταρία 30 ημερών

Πραγματικά κάθε φορά η εύρεση του μαύρου κουτιού είναι ένας αγώνας με τον χρόνο, αφού η μπαταρία του μικρού πομπού διαρκεί περί τις τριάντα ημέρες. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τα αποθηκευμένα δεδομένα. Το μαύρο κουτί του Αirbus της Αir France που κατέπεσε στον Ατλαντικό Ωκεανό το 2009 εντοπίστηκαν δύο χρόνια αργότερα σε βάθος τριών χιλιομέτρων. Οι τεχνικοί κατάφεραν να ανασύρουν όλες τις πληροφορίες και να λύσουν το μυστήριο εκείνης της αεροπορικής τραγωδίας.

 

Αν το μαύρο κουτί παραμένει βυθισμένο στο νερό της θάλασσας, οι τεχνικοί μόλις το πάρουν θα το τοποθετήσουν σε φρέσκο, γλυκό νερό προκειμένου να απομακρυνθεί το αλάτι που το διαβρώνει. Καθώς ίσως το νερό εισχωρήσει στο εσωτερικό, θα πρέπει να στεγνώσει επί ώρες ή ακόμα και ημέρες σε ένα «φούρνο κενού», ώστε να μην εμφανιστούν προβλήματα στην κάρτα μνήμης. Οι μικροεπεξεργαστές εξετάζονται στο μικροσκόπιο αλλά ακόμα και αν κάποιος εμφανίσει ρωγμές, τα δεδομένα που έχουν αποθηκευθεί συνήθως μεταφέρονται σε άλλο επεξεργαστή.

 

Tο «μαύρο κουτί» , που στην πραγματικότητα είναι πορτοκαλί, του μοιραίου Αirbus της Αir France βρέθηκε δύο χρόνια μετά την πτώση του στον Ατλαντικό Ωκεανό.

 

 

Ολα τα δεδομένα φορτώνονται σε κομπιούτερ. Ο Καταγραφέας Δεδομένων Πτήσης περιέχει 25 ώρες πληροφοριών, μεταξύ των οποίων δεδομένα για προηγούμενες πτήσεις που πραγματοποιήθηκαν εντός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, κάτι που μπορεί να υποδείξει την ύπαρξη μηχανικής βλάβης που εκδηλώθηκε κατά την τελευταία πτήση. Επίσης, ο καταγραφέας φωνής περιέχει δύο ώρες καταγεγραμμένες ομιλίες των δύο χειριστών (τις δύο τελευταίες ώρες πριν από το δυστύχημα) όπως και ομιλίες από ένα μικρόφωνο μέσα στο πιλοτήριο.

 

Τα δεδομένα στον καταγραφέα δεδομένων της πτήσης είναι γραμμένα σε δυαδικό κώδικα και μετατρέπονται σε μία εύχρηστη φόρμα εκατοντάδων παραμέτρων, όπως το ύψος, η ταχύτητα, η ισχύς των κινητήρων και άλλα που επιτρέπουν στους ειδικούς να αντιληφθούν επακριβώς τι συνέβη στο αεροσκάφος.

 

Η αρχική αξιολόγηση των δεδομένων δίνεται στους εμπειρογνώμονες μετά 24 ώρες, αλλά η ανάλυσή τους διαρκεί πολλές εβδομάδες. 

 

Η ερμηνεία των ήχων

Η αρχική ενημέρωση για το περιεχόμενο του φωνητικού καταγραφέα δίνεται μέσω τηλεφώνου. Μία επιτροπή έξι έως οκτώ ειδικών στη συνέχεια κάνει λεπτομερέστατη απομαγνητοφώνηση της καταγραφής, διαδικασία που μπορεί να πάρει ακόμα και μία εβδομάδα. Κάποια σημεία της απομαγνητοφώνησης δημοσιοποιούνται εφόσον βέβαια το επιτρέπει η διαδικασία εξιχνίασης των αιτίων του δυστυχήματος. Οι τεχνικοί του εργαστηρίου χρησιμοποιούν μία βιβλιοθήκη ήχων, η οποία τους βοηθάει να ερμηνεύσουν τους ήχους από το περιβάλλον, όπως παραδείγματος χάρη το άνοιγμα μιας πόρτας, η μετακίνηση των καθισμάτων, μια έκρηξη ή ένας πυροβολισμός. Ακόμα και ο ήχος του κινητήρα μπορεί να βοηθήσει στην εξιχνίαση των αιτίων κάποιου αεροπορικού δυστυχήματος.